Stichting Behoud Stad, Natuur en Landschap Rijnland

Uit het

ANALYSE

Tunnel Rijnlandroute kost gemeenten extra geld

ERNA STRAATSMA
LEIDEN - Gemeenten in de regio mogen in hun handen knijpen als minister Eurlings eind deze maand 420 miljoen euro toezegt voor aanleg van de Rijnlandroute, de oost-westverbinding langs Leiden. Voor een tunnel ten zuiden van Leiden moeten lokale overheden waarschijnlijk (nogmaals) de eigen portemonnee trekken.

Het is bepaald niet ondenkbeeldig dat gemeentebestuurders in de Leidse regio en Duin- en Bollenstreek ook dit jaar weer helemáál niets van Eurlings krijgen. De komende onderhandelingen over de verdeling van de budgetten voor nieuwe wegen en woningen zijn uiterst gecompliceerd en het rijk heeft er alle baat bij om zuinig te doen.

Geld voor luxe heeft het rijk niet. Door de recessie is de staatskas uitgeput en zijn forse bezuinigingen noodzakelijk. Voor nieuwe wegen kiest Eurlings zeker niet voor de duurste aanlegvarianten, zoals Leiden en Voorschoten die voor ogen hebben. Zij willen bij voorkeur een geheel ondertunnelde weg tussen de A4 en A44.

Verkeersministers vinden al heel lang dat lokale overheden zelf verantwoordelijk zijn voor ‘luxe' infrastructuur. De rijksoverheid betaalt slechts de basisvoorziening. Denk aan de overvolle A4, die Leiderdorp op een ongenadige manier in tweeën deelt. Dat de weg bij een verbreding straks de diepte ingaat, is louter te danken aan vele miljoenen die Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude daar voor over hebben.

De lokale verdeeldheid over tracé en inpassing van de Rijnlandroute kan voor Eurlings ook een goede reden zijn om de knip nog een jaartje dicht te houden. Gemeentebesturen, samenwerkend in de regio Holland Rijnland, zijn het begin 2006 eens geworden over een gezamenlijk bijdrage van 37,5 miljoen. Ondanks die 'aanbetaling' is daarna grote verdeeldheid ontstaan. Voorschoten ging ineens twijfelen aan het nut van de weg en verzette zich sindsdien steeds heftiger tegen allerlei varianten voor de aanleg. Alleen de duurste oplossing is bespreekbaar: een tunnel. Katwijk en Leiden vonden een weg op maaiveld in eerste instantie prima, maar zien nu ook liever een tunnel. Zou natuurlijk prachtig zijn, maar dat kost dan wel honderden miljoenen meer dan Eurlings in gedachten heeft.

Al eerder en vaker was die verdeeldheid voor de minister reden om de portemonnee dicht te houden. Dat leidt onder meer tot vertraging van grootschalige woningbouw op vliegkamp Valkenburg. Die begint namelijk pas als de Rijnlandroute er ligt, zo heeft het regiobestuur besloten. "Er móeten nu gewoon snel spijkers met koppen worden geslagen", zei regionaal 'verkeerswethouder' Peter Glasbeek op 15 september 2006. "We kunnen ons nu niet permitteren om de boot te missen." Holland Rijnland miste de boot vervolgens wel en deed dat ook in 2007 en 2008. De boot in dit verhaal is rijksgeld voor aanleg van de Rijnlandroute.

De lopende onderhandelingen zijn complexer dan in voorgaande jaren. Gedeputeerde Asje van Dijk onderhandelt namens de regio Holland Rijnland met minister Eurlings en andere ministers, maar vindt ook collega-gedeputeerde Govert Veldhuijzen naast - en misschien ook wel tegenover - zich. Veldhuijzen moet van alle wensen in Zuid-Hollandse regio's een rangorde opstellen en die aan het kabinet overhandigen. Het gaat dan niet alleen om verkeerszaken, maar ook om woningbouw. Vooral op dat laatste terrein heeft Holland Rijnland geen sterke troeven in handen: de regio loopt fors achter. Holland Rijnland voldoet de komende jaren dan ook zeker niet aan de nieuwe verstedelijkingseis van de provincie, om tachtig procent van alle nieuwe huizen binnen de bestaande bebouwde grenzen te bouwen. Haaglanden en Rijnmond schermen er mee dat zij wél aan deze opdracht kunnen voldoen. Op voorhand staan zij dus sterker in de onderhandelingen met Eurlings en diverse andere ministers.

Als Eurlings eind oktober een budget voor de weg reserveert, staat de regio voor een nieuw dilemma. Zijn gemeenten bereid extra geld uit te trekken voor een 'fraaie inpassing' van de Rijnlandroute? En zo ja, hoe? Best een aardig onderwerp voor de komende raadsverkiezingen, in maart 2010.

Terug naar

Terug naar